Friday, December 2, 2011

Kara para aklama nedir?

Kara para aklama temel olarak para dolaşımını çeşitlendirerek parçalamak olarak özetlenebilir
50000 Amerikan Dolarlık tek bir kumar geliri ya da bir hafta süreli 40-50000 Euroluk benzer bir gelir dikkat çekmeyebilir. Ya haftalık 100-200 bin dolarlık bir hareket? hemen, hemen her ülke polisinin dikkatini çekecektir. Bu nedenle günümüz suç dünyasında daha gelişmiş ve karmaşık teknikler geliştirilmesi şart olmuştur. Uluslararası gayrimenkul yatirim ortakliklari ya da risk sermayesi yatirim ortakliklari araciligi ile olusturulacak portfoylerden kira ve risk primleri almak gunumuz global finans dunyasinda hic te zor olmamaktadir. Kuruculari BVI ya da Marshall adalarindan 3 veya 4 sirket olan bir Honk Kong Yatirim sirketinin Isvicre'deki bir trust uzerinden satin alacagi bir Amerikan Sirketinin gelismekte olan ulkelere yapacagi gayrimenkul yatirimlari kimi rahatsiz edecektir ki? Aksine yabanci sermaye destegi bile alacaktir.

Ya da kurulacak bir hedge fund bircok taninmis banka ve hukuk danismaninin arkasina saklanarak sozde ortaklarinin paylarini riskli bolgelere yuksek kar getirecek sekilde yatiracaktir. Unutmayalim karaparanin artmasi kullanilan tekniklerin de artmasina ve daha kompleks hle gelmesine sebep olacaktir. unumuz global bankacilik sistemi kendi, kendine kredi verme dahil olmak uzere bircok on faz hazirliklarina buyuk olanaklar saglamaktadir.

Bir diger komik durum ise gunumuz imkanlari ile Amerika, Isvicre, Honk Kong, Londra ve Luxembourg da yerlesik, telefon ve fakslari aktif, web siteleri dehset verici mukemmellikte ve ticaret, tasima, gayrimenkul ve benzer alanlarda aktif, sermaye izinleri milyarlarca dolarlik sirket ve sirket gruplari kurarak bunlarin arkasina duzinelerce irili ufakli diger sirket ve trust gruplari yerlestirmek o kadar ucuz ve kolay ki. Ornegin 100000 dolarlik bir butce ile sanal ama islevsel bir BP, Morgan Stanley, Merrill Lynch ya da Citicorp benzeri bir imaj yaratmak mumkundur. Hep para veren ama kredi kullanmayan, teminatlari yerinde, guclu, cok uluslu ve aktif bankalar daha baska ne ister ki hele bir de tasima ve mal faturalari da mevcutsa. 2 aylik bir calisma alin size 5-7 yasinda dunya devi bir holding.


Peki holding hazir, paralar ve bankalar da hazir sirada ne olacak soyle kisaca irdeleyelim.

Gayri menkul yatirim ortakligi, factoring sirketleri, turizm yatirimlari, gelismekte olan ulkelerde ozelestirme yatirimlari, gelismekte olan borsalara yatirim, private placement ile hazine bonosu alimlari, credit union ya da benzer kredi kurumlari. Cok tanidik isim ve kurumlar oyle degil mi?

 Kamuoyunda ya da medyada kullanıldığı anlamıyla suç faaliyetlerinden doğan, kaynağı yasadışı olan para ya da gelirler kara paradır. Bunun dışında kirli para, yasadışı gelir, kara ekonomi vb değişik adlandırmalarla da karşılaşırız.
Kamuoyunda ya da medyada kullanıldığı anlamıyla suç faaliyetlerinden doğan, kaynağı yasadışı olan para ya da gelirler kara paradır. Bunun dışında kirli para, yasadışı gelir, kara ekonomi vb değişik adlandırmalarla da karşılaşırız. Türk hukukunda kara para kavramı 4208 sayılı yasada geçerken, yeni TCK'nda suçtan kaynaklanan mal varlığı değerleri ifadesi tercih edilerek kullanılmıştır.

Kara para aklama bir süreç ve bir dizi işlemdir aslında. Kara para aklamanın amacı suç unsuru taşıyan işlemlerden elde edilen kazançların kaynağından ayrılarak resmi parasal sisteme sokularak, kanun koyucu ve uygulayıcıların yaptırımlarından uzak tekrar kullanabilir hale getirmektir.

Uzmanlara göre karapara aklama süreci 3 temel ve dinamik aşamadan oluşmaktadır. İlki nakit formda olan parayı kabul edilebilir mali enstrumanlar halinde sisteme sokmak ve bulunduğu ülkenin dışına çıkarmak işlemlerini içeren yerleştirme ya da önyıkama aşamasıdır. Yani çoğu kişinin düşündüğünün tersine bankacılık sistemine sokulmuş nakit aklanmış olmamaktadır. Bu evre aklamanın en zor aşaması sayılabilir. Zira yapılan ihbarların ortalama %75 ve üstü bu evrede gerçekleşmektedir. Bir başka deyişle suç unsuru nakdin nakiiit formundan kurtarıldığı en tehlikeli aklama evresidir bu evre. İkinci aşama ise ayırma ya da yıkama evresidir. Bu süreç günümüz global ve teknik olarak üst aşamada olan bankacılık düzeninde pek de zor olmayan bir süreçdir. Amaç bankacılık sistemine sokulmuş karaparanın kaynağından yani suçtan ayrılmasıdır. Bu aşama aynı zamanda paranın birleşerek büyüdüğü bir aşamadır. Bu aşamada en cazip bölgeler offshore bölgeler ve Avrupa içerisinde Belçika, Luksemburg ve İsviçre olmaktadır. Bu aşamada değişik hesaplardaki para değişik kontrat ki kontratlar düzmecedir altında dünya bankaları 5-6 kez dolaştıktan sonra hesaplara oturmaktadır. Basit bir anlatımla, bir uyuşturucu satıcısının yasadışı kazancı birçok yerden hesaplara girip, 2-3 ana hesaba yapmış olduğu global seyehatten sonra oturmakta, sonrası bir garanti mektubu, bono, tahvil ya da benzeri bir formda tamamen ayrı kaynaklı şirket ya da şlrketlerin hesaplarında kullanıma hazır hale gelmektedir. En son aşamada ise suç örgütünün tamamen masum bir oteline ya da dış ticaret sermaye şirketine yurtdışı kaynaklı kredi olarak inmesi ve ticaret odasının kişiye madalya vermesi an meselesidir. Üçüncü aşama ise bütünleşme ya da yıkama sonrası sıkma aşamasıdır. Bu aşama suç kaynaklı para sahibinin rahatladığı aşamadır. Karapara artık normal ticari kazanç görünümü altında sisteme girmiş ya da girmeye başlamıştır. Bu aşamada lüks tüketim malzemeleri, sanat eserleri, otel, alışveriş merkezi, yat, lüks araba kısaca para eden ne varsa alınmaya başlanır. Sonrası karapara sahibi için rahatlama demektir.

Bu tipolojilerin sadece temel olduğunu unutmamak lazım. karapara sahibi para sahibi olduğu için dünyanın en iyi danışman ve hukukçuları ile çalışmaktadır. Bu nedenle maaşlı ve kısıtlı imkanlar ile görevini yerine getirmeye çalışan kanun güçlerinden herzaman yaratıcılıkta 1 aşama önde gitmektedirler.

Bu durumun farkında olan kanun uygulayıcıları tüm dünyada organize çalışarak yeni sistemler ya da karaparaya zorluklar getirmektedirler. Amerika Birleşik devletleri özellikle terör finansmanını kurutmak için vatansever 1 ve Vatansever 2 adlı kanun ve uygulamalar getirerek bunu tüm dünya bankacılık sistemine metazori bir şekilde standart haline getirmiştir. Basel 2 kredi risk değerlendirme sistemi her ne kadar bankacılıkta kredi risk düzenlenmesi adıyla sokulmuş olsa bile, aslında terör finansmanının sık kullandığı binlerce küçük ticarethane üzerinden akış sistemine de balta vurmaktadır. Acaba amaç gerçekten bu olabilir mi?

No comments:

Post a Comment